فضّه ؛ خدمتگذار حضرت فاطمه (علیها السلام)

حضرت فاطمه علیها السلام خدمتگذاری به نام فضّه داشت که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بعد از کثرت فتوحات و غنائمی که از خیبر و بنی نظیر و غیر ایشان گرفته بودند و فقر و گرسنگی از خانواده ایشان و ضعفای مدینه برطرف گشته بود ، آن را به فاطمه (علیها السلام) بخشیده بودند و از بعضی کتاب ها استفاده می شود که فضّه دختر پادشاه هند و آشنا به علوم غریبه بود.

ابوالقاسم قشیری در کتاب خود می نویسد : بعضی از علماء گفته اند : روزی در بیابان از قافله جدا افتادم و زنی را مشاهده کردم. به او گفتم : (تو کیستی ؟ )

جواب داد : (وَ قُلْ سَلامٌ فَسَوْفَ يَعْلَمُون) بگو سلام بر شما ، به زودی خواهید دانست. (سوره زخرف آیه 89 )

گفتم : ( سلام ، این جا چه می کنی ؟ )

پاسخ داد : (وَ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ مُضِل) هرکس خدا او را هدایت کند ، گمراه کننده ای نخواهد داشت. (سوره زمر آیه 37 )

گفتم : انسانی یا از جن هستی ؟

پاسخ داد :(يا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُم)  ای بنی آدم زینت خود را برگیرید. (سوره اعراف آیه 31 )

گفتم : ( از کجا آمده ای ؟ )

گفت : (يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ) از مکانی دور ندا داده می شود. ( سوره فصلت آیه 44 )

گفتم : ( به کجا می روی ؟ )

گفت : (وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْت) خداوند بر مردم حج خانه خود را واجب نموده است. (سوره آل عمران آیه 97 )

گفتم : ( از چه زمانی حرکت کرده ای ؟ )

گفت : (الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الأَْرْضَ وَ ما بَيْنَهُما فِي سِتَّةِ أَيَّام) آن که آسمان ها و زمین و میان آن ها را در شش روز خلق کرده است. (سوره سجده آیه 4 )

گفتم : ( آیا میل به غذا داری ؟ )

گفت : (وَ ما جَعَلْناهُمْ جَسَداً لا يَأْكُلُونَ الطَّعام) آن ها را جسدی بی جان که غذا نخوردند قرار نداده ایم. ( سوره انبیاء آیه 8 )

قدری به او غذا دادم و گفتم : ( بیا و عجله هم نکن )

گفت : (لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها)    خداوند هیچ کس را جز به قدر استطاعتش تکلیف نکرده است. ( سوره بقره آیه 286 )

گفتم : آیا می خواهی تو را بر پشت مرکب خود سوار کنم ؟

گفت : (لَوْ كانَ فِيهِما آلِهَةٌ إِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَتا) اگر در آسمان و زمین جز خدا معبودی بود ، هر آینه آسمان و زمین به فساد دچار می گشت. ( سوره انبیاء آیه 22 )

پس من پیاده شدم و او را سوار کردم.

او گفت : (سُبْحانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ )   منَزه است خدایی که این مرکب را مسخَر ما گردانید و ما مطیع کننده آن نبودیم. ( سوره زخرف آیه 13 )

وقتی به قافله رسیدیم ، گفتم : ( آیا در میان این قافله آشنایی داری ؟ )

گفت : (يا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناكَ خَلِيفَةً فِي الأَْرْض)    ای داود ! ما تو را در روی زمین جانشین قرار دادیم. ( سوره ص آیه 26 )

(وَ ما مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ )    و محمد جز فرستاده ای نیست. (سوره آل عمران آیه 144 )

(يا يَحْيى‏ خُذِ الْكِتاب)  ای یحیی کتاب را بگیر.   ( سوره مریم آیه 12 )

(يا مُوسى‏ إِنِّي أَنَا اللَّه) ای موسی من الله هستم.  (سوره قصص آیه 30 )

پس من نام های داود ، محمد ، موسی و یحیی را فریاد زدم. بلافاصله چهار جوان روی به سوی ما کردند . گفتم : ( این ها چه کسانی هستند ؟ )

پاسخ داد : (الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ الْحَياةِ الدُّنْيا) مال و پسران زینت زندگی دنیا هستند. (سوره کهف آیه 46 )

وقتی آن ها نزد وی حاضر شدند ، گفت :

(يا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الأَْمِينُ ) ای پدر او را اجیر کن که بهترین کسی است که می توانی اجیر کنی که قدرتمند و امانتدار است. (سوره قصص آیه 26 )

آن ها به عنوان مزد آوردن مادرشان چیزهایی به من دادند. آن گاه آن زن گفت :

(وَ اللَّهُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشاء)  خداوند برای هرکس بخواهد چندین برابر می کند. (سوره بقره آیه 261 )

سپس آنان مقدار بیشتری به من دادند.

من از آنان درباره مادرشان پرسش نمودم . گفتند ( او مادر ما ، فضّه کنیز حضرت زهرا علیها السلام اکنون بیست سال است که جز با آیات قرآن سخنی نمی گوید ! ).

از مالک بن دینار نقل شده است : در جایگاه و مسیر حج ، زنی ناتوان را بر چهارپایی نحیف و لاغر مشاهده کردم که مردم او را نصیحت می کردند تا باز گردد. وقتی به اواسط بیابان رسیدیم ، چهارپایش از پا افتاد و من به او کمک کردم تا پیاده شد. سر به آسمان بلند کرد و گفت : ( نه مرا در خانه ام به حال خودم رها نمودی و نه مرا به سوی خانه خود حمل می کنی. به عزّت و جلالت اگر غیر تو کسی با من چنین می کرد ، شکایت او را جز به تو نمی کردم ).

ناگهان شخصی از راه رسید ، در حالی که در دستش مهار شتری بود و به او گفت : (سوار شو ) و او هم سوار شد و شترش مانند برق جهنده از ما عبور کرد و به مکّه رسید. وقتی به جایگاه طواف رسیدم او را در حال طواف مشاهده کردم. قسمش دادم : ( به من بگو تو کیستی ؟ )

گفت : ( من شهره دختر مسکة دختر فضّه کنیز حضرت زهرا علیها السلام هستم ). بحارالانوار جلد 43 صفحات 86 و 187