نام کتاب : العبقری الحسان فی احوال مولانا صاحب الزمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)

مؤلف کتاب : علامه کبیر حضرت آیت الله حاج آقا شیخ علی اکبر نهاوندی (ره)

ناشر کتاب : انتشارات مسجد مقدس جمکران ، تلفن : 37253700 025 - 37253340 025

[تقريظ مرحوم كاشف الغطاء بر اين كتاب]

بسم اللّه الرحمن الرحيم

نظرت في هذا الكتاب المستطاب الذي هو من حسنات هذا العصر بل من مفاخر الدهر و النفس الخدمات لولى الامر عجل اللّه فرجه و هو من الباقيات الصالحات من رشحات قلم المولى الاجل ملاذ الانام حجه الاسلام الحاج شيخ ملا على اكبر النهاوندى دامت بركاته و توالت افاداته.

حرره العبد الاحقر محمد الحسين الكاشف الغطاء في المشهد الرضوى على مشرفه الف تحيه و سلام.

2 جمادى 2 سنة 1352

بسم اللّه الرحمن الرحيم

در اين كتاب شريف نگريستم و آن را از برترين حسنات عصر حاضر بلكه از مفاخر دهر يافتم و نيكو خدمتى است براى حضرت ولى عصر عجل اللّه فرجه و از باقيات صالحاتى است كه از قلم مولاى فاضل حضرت حجة الاسلام و ملاذالانام حاج شيخ على اكبر نهاوندى دامت بركاته تراوش يافته است.

نوشته شد به دست عبد حقير خداوند،محمّد حسين كاشف الغطاء در مشهد مقدس رضوى كه بر زايرانش هزار مرتبه درود و سلام باد.

دوم جمادى الثانيه سال 1352 قمرى
 

سخن ناشر   :

بسمه تعالى

سخن گفتن از علامۀ كبيرى چون حضرت آية الله شيخ على اكبر نهاوندى كه عمرى را در مطالعه و پژوهش سپرى كرده و نزديك به يك قرن به اسلام و مسلمين چه در قالب نگارش و چه در قالب منبر خدمت نموده است،براى كسى كه از دور نيز دستى بر آتش { بايد توجه داشت كه ايشان در عصر ديكتاتورى چون رضا شاه خائن مى‌زيسته است } ندارد،بسيار سخت است.

چراكه وقتى به آثار وى نظر مى‌ كنيم و عمق بى‌پايان آنها را چه از حيث تعداد و چه از حيث محتوا مى‌بينيم،درك بركاتى كه خداوند در عمر گرانمايۀ اين مرد نهاده،برايمان دشوار مى‌نمايد.

به حق مى‌توان گفت كه از هرخطّ كتابهاى اين مرد الهى،طرفه مطلبى مى‌توان دريافت و از هرصفحۀ آن مى‌توان ذخيره‌اى اندوخت.

گويا ايشان سراسر عمرش را مشغول مطالعه يا تأليف بوده است و اوقات فراغت وى، آن‌گاه بوده است كه بر منبر،وعظ مى‌نموده يا بر محراب سر به طاعت مى‌سوده.آيا به راستى او را خواب و خور چقدر بوده است كه فقط بازنويسى و ويرايش دايرة المعارف عظيم آن بزرگ،دربارۀ حضرت حجّت«روحى و ارواح العالمين له الفداء»يعنى كتاب مستطاب«عبقرى الحسان فى احوال مولانا صاحب الزمان صلوات الله عليه»حدود سه سال از يك گروه چند نفرى وقت گرفت و آن‌گاه تصور كنيد كه اين كتاب 4000 صفحه‌اى كه در دستان شماست فقط يكى از تأليفات آن عالى‌مرد است كه حدود 30 تأليف كوچك و بزرگ از وى به ثبت رسيده است.

و او را چه مقدار دست‌نويس و يادداشتهاى پراكنده بوده كه حوادث ايام به باد غارت داده و اثرى از آن نيست؟

و آيا به راستى در عمر پيشينيان ما چه بركتى نهفته بوده كه ما اكنون از آن بى ‌بهره‌ايم؟


كتاب حاضر

كتاب حاضر از پنج بخش يا به فرمودۀ مؤلف محترم پنج بساط تشكيل شده است:

بساط اول؛به«الرفوف الاخضر في بشارات ظهور الحجّة المنتظر» {پرچم سبز»در بشارات ظهور حضرت ولى‌عصر(عج)}موسوم است.

اين بساط مشتمل بر آيات قرآن و ساير كتب آسمانى و نيز پاره‌اى از اقوال كاهنان و ساحران و نيز احاديث نبوى و اخبار واردشده از ائمۀ بزرگوار در بشارت ظهور آن امام است كه خود اين بساط به چند عبقريه و هر عبقريه به چند رفرفه تقسيم شده است.

بساط دوم؛به«المسك الأذفر فى ولادة الحجّة المنتظر و معجزاته و خوارق عاداته» { «مشك خوش‌بو»درباره ولادت و معجزات حضرت ولى‌عصر(عج) } موسوم و محتوى چند عبقريه و چند مسكه است.در اين بساط نام 45 نفر از علماى اهل سنت كه قايل به تولد و حيات آن بزرگوار هستند،آمده است.

بساط سوم؛اين بساط به«الصبح الأسفر في اثبات مهدويّة الحجّة المنتظر» { «صبح روشن»در اثبات مهدويت حضرت ولى‌عصر(عج) } موسوم است و شامل تعيين شخص شخيص مهدى عليه السّلام و چند اشكال وارده بر وجود،غيبت و ساير خصوصيّات آن بزرگوار است.همچنين احوال معمّرين و سالمندان به صورت طبقه‌بندى از يك صد و بيست سال تا سه هزار و هشت صد سال در آن آمده است.بخش ديگر اين بساط شامل غيبتهاى انبياى عظام از قوم خود است.اين بساط،به چند عبقريه تقسيم‌بندى و هر عبقريّه شامل چند صبيحه است.

بساط چهارم؛به«الياقوت الاحمر فى من رأى الحجة المنتظر» {«ياقوت سرخ»در بيان افرادى كه مفتخر به رؤيت لقاى حضرت ولى‌عصر(عج)شده‌اند}  نام‌ گذارى شده است.در اين بساط نام هزار نفر يا بيشتر از كسانى كه به هر نحوى از هنگام تولد تا زمان مؤلف توفيق ديدار آن امام عالميان را يافته‌اند،ذكر شده.اين بساط به چند عبقريه و هر عبقريه به چند ياقوته تقسيم شده است.

بساط پنجم؛نام اين بساط«النجم الأزهر في علائم ظهور الحجّة المنتظر» {«ستاره درخشان»در علايم ظهور حضرت ولى‌عصر(عج)}  است كه شامل مدح انتظار فرج و علايم ظهور است.نيز در همين بساط ميراث انبيا و معصومينى كه با آن حضرت است،ذكر شده و شرح‌ حال آن بيان شده است.اين بساط شامل چند عبقريه و هر عبقريه شامل چند نجمه است.

لازم به ذكر است كه ابتداى نسخۀ خطى تقريظى از علامه محمد حسين كاشف الغطاء يافت شد كه تصوير آن ابتداى كتاب آمده است. { مرحوم آية الله محمد حسين كاشف الغطاء در سال 1296 هجرى در نجف اشرف متولد شد و در همان‌جا به تحصيل علوم مختلفه،ادبيات،فقه،اصول و حكمت پرداخت و در اثر كوشش و مجاهدات فراوان به مقامات علمى بزرگ رسيد و متجاوز از 90 جلد كتاب تأليف نمود.از جمله تأليفات ايشان كتاب‌هاى زير است: الدين و الاسلام 3 جلد؛المراجعات الريحانية 2 جلد؛الآيات البينات؛الفردوس الاعلى؛اصل الشيعة و اصولها؛تحرير المجلة 5 جلد؛التوضيح فى البيان ما هو الانجيل و من هو المسيح 2 جلد؛ المعنى عن الاغانى الوجيزة فى الفقه؛التربة الحسينية نبذة من السياسة الحسينية؛الجنة السماوى؛ المثل العليا فى الاسلام لا فى بحمدون؛محاوره با سفير انگليس و آمريكا در عراق ايشان مدتها در دانشگاه الازهر مصر تدريس كرد و چون نزد برادران اهل تسنّن مورد اعتماد بودند،خدمات شايانى در نشر حقايق شيعيان نموده‌اند.ايشان ضمن مسافرتهايى به ايران،سوريه، پاكستان،عربستان،فلسطين و مصر سخنرانى‌هاى فراوان ايراد كرد و براى بيدارى مسلمانان مقالات فراوان نوشت.مرحوم شيخ تا در قيد حيات بود همه او را به‌عنوان يك شخصيت برجستۀ علمى از لحاظ فقه و اصول و ادب مى‌شناختند. او با قلم توانا و موشكاف و پرمغز خود توانست بسيارى از پرده‌هاى اوهام را راجع به مذهب حقّۀ تشيع پاره كند و عقايد شيعه را آن چنان‌كه هست به عموم مسلمانان جهان معرفى نمايد. مرحوم كاشف الغطاء صبح روز سه‌شنبه 28 تيرماه 1333(ذى قعدۀ 1373)در كرند كرمانشاه به سن 80 سالگى درگذشت.«برگرفته از كتاب مصاحبه با مرحوم استاد سيد غلامرضا سعيدى دربارۀ مرحوم علاّمه محمد حسين كاشف الغطاء،ص 84-75.»

روش آماده ‌سازى كتاب

از آن ‌رو كه چاپ سنگى كتاب در زمان مؤلف انجام پذيرفته بود لذا مبناى كار بر آن قرار گرفت و جهت تايپ در اختيار حروفچين‌ها نهاده شد.سپس متن تايپ شده،مقابله شده و ويرايش صورى(كاما،نقطه و...)بر روى متن انجام يافت.آن‌ گاه اصلاحات وارد رايانه شده و پس از اعمال،صفحه‌آرايى ابتدايى بر روى كتاب انجام و پرينت كتاب جهت كنترل موارد اعمالى انجام شد.

پس از كنترل موارد اعمال‌شده،اصلاح ساختار جملات كتاب آغاز و پس از اصلاح، اطلاعات،وارد رايانه شد.در اصلاح ساختارى جملات،سعى بر اين بود كه بدون اين‌كه حتى الامكان كلمه‌اى از كتاب كم يا زياد شود،فقط با جابه‌جايى كلمات و قرار دادن فعل و فاعل و قيود و...در جاى خود،نگارش كتاب بروز شود.پس از اتمام اين مرحله كتاب با صفحه‌آرايى كاملترى پرينت شده و جهت كنترل به ويراستاران سپرده شد.

پس از كنترل،تحقيق كاملى بر روى منابع كتاب انجام يافت و تيترگذارى كتاب نيز به انجام رسيد و پس از ورود به رايانه صفحه‌آرايى نهايى كتاب نيز انجام يافته و جهت كنترل تحويل محققين محترم انتشارات مسجد مقدس جمكران گرديد.و در نهايت توسط اين حقير كنترل نهايى شده و مواردى كه لازم بود در پاورقى و يا با توضيح خاصى كامل و انجام شد و به مرحلۀ بعد واگذار گرديد.

پس از كنترل نهايى و قبل از چاپ،استخراج فهارس كتاب شامل آيات،روايات، اشعار،اعلام،اماكن،كتب و فهرست واژگان كتاب انجام و به‌عنوان يك جلد مجزا به چاپ سپرده شد.لازم به ذكر است كه تعداد صفحات كتاب در قطع چاپ رحلى 853 صفحه و در چاپ جديد در قطع وزيرى 4000 صفحه مى‌باشد.


در پايان از همه فرهنگ ‌پژوهانى كه ما را در احياى اين اثر يارى نمودند به‌ويژه مجموعۀ ذيل كمال تشكر و قدردانى را دارم.

واحد پژوهش و آماده ‌سازى متون:

برادران سيد حميد رضا موسوى-امير سعيد سعيدى-احمد سعيدى

مجتبى حداد-سيد حميد ميرعباسى

مسؤول گروه تحقيق:صادق برزگر بفرويى

دستيار مسؤول گروه تحقيق:سركار خانم خديجۀ برزگر

مسؤول گروه مقابله:سركار خانم فاطمه سادات دريابارى

مسؤول گروه ويرايش:سركار خانم مهرى شادان‌پور

ويراستاران:

سركار خانم نرجس قربانى،سركار خانم زهرا برقى،سركار خانم مريم بهرامى و سركار خانم مليحۀ بهرامى

امور رايانه و صفحه‌آرايى:

سركار خانم سميۀ رحمتى و سركار خانم كبرى سادات دريابارى

استخراج فهارس:سركار خانم خديجۀ برزگر

مقابلۀ نهايى:صادق برزگر بفرويى

واحد فنى و امور چاپ:محمد صادق تلاشان

ارتباطات:محمد جواد زارعى

امور مالى:سيد على فتح آشتى

تابستان 1386-دهم رجب المرجب 1428

طراح احياى اثر و اشراف بر گروه‌ها

مدير مسؤول انتشارات مسجد مقدس جمكران

حسين احمدى


 

سخن مؤلف کتاب :

هذا هو الرفوف الأخضر فى بشارات ظهور الحجة المنتظر و هو البساط الاول من الكتاب المستطاب الموسوم بالعبقرى الحسان فى أحوال مولينا صاحب الزمان عليه صلوات الله الملك الحنّان،تأليف العليم النحرير و العلامة الكبير،ملاذ الفقهاء الاعاظم و مفخر العلماء الأفاخم،بحر العلوم المتلاطم،زين المجتهدين، محيى مراسم شريعة سيد المرسلين،حجة الاسلام و محجة المسلمين،العقل الحادى عشر،الذى هو للعلم محور،آية الله الملك الاكبر الآغا الحاج الشيخ على اكبر النهاوندى اصلا و المشهد المقدس الرضوى موطنا،مدظله العالى فى سنة 1364 ه‍ ق

[مقدمۀ مؤلف]

بسم اللّه الرّحمن الرّحيم

العبقرىّ الحسان

حمد و سپاس زيبندۀ اريكۀ جلال يگانۀ معبود لايزالى است كه بسط بساط رحمتش ابدى و رفرف خضر خوان نعمتش سرمدى و صاحبان جلال و اكرام در ظلّ ظليل وجه ذى الجلال و الاكرامش،خوار و ذليل و زبان شكرگزاران از ثناگويى فضل علم و كثرت انعامش،عاجز و كليل،تعالى شأنه،مالك الملكى كه ساحت سلطنت و عظمتش از لوث عجز و حدوث،مبرّا و طنطنۀ علوّ و رفعتش از شايبۀ اضمحلال و زوال معرّا،منزّهى كه سلاسل عوالم امكانيّه،دمدمه‌اى از نفس رحمانيّۀ او است.مقدّسى كه ماسوايش به زمزمۀ سبحان ربّى العظيم و همهمۀ سبحان ربّى الأعلى،سرگرم ثناخوانى او است.

هرگياهى كه از زمين رويد ***** وحده لا شريك له گويد

و روح و ريحان تحيّات واصله و صلوات متّصله به روان جان جهانيان و رحمت عالم و عالميان،ماه‌روى و الضّحى و سياه‌موى و اللّيل إذا سجى و محبوب دلرباى ما ودّعك ربّك و ما قلى،درّ يتيم گرانبهاى ألم يجدك يتيما فآوى،توانگرنماى و وجدك عائلا فأغنى،راه‌يافتۀ و وجدك ضالاّ فهدى،سلطان صاحب‌لواى و للآخرة خير لك من الأولى،خواجۀ دو سرا محمّد مصطفى صلّى اللّه عليه و آله و اهل بيت طاهرين او به تخصيص، مصدر كاينات و محور ممكنات و قطب دايرۀ مكوّنات،مظهر غيب الهى و آينۀ خلق و خلق و منطق رسالت پناهى،خاتم اوصياى سامى و حجج گرامى(م ح م د)بن الحسن العسكرى عليهما السّلام باد.

و بعد،بر ارباب بصاير و اخوان صافى سراير پوشيده نماناد!پس از آن‌كه اين خادم شرع انور و تشنۀ زلال شفاعت پيغمبر و اولياى خداوند علىّ اكبر،ابن حسين نهاوندى على اكبر عاكف مشهد مقدس رضوى،سلطان سرير ارتضا و طايف مطاف بقعۀ عاليۀ علوى،حضرت على بن موسى الرضا-عليه آلاف التحّيّه و الثّناء-از جمع و تأليف و كتب و تصنيف كتاب مستطاب انوار المواهب في نكت اخبار المناقب كه مشتمل بر حالات خيريّۀ دلالات و نكات عاليات مناقب حضرت ختمى مرتبت و دوازده نفر از اهل بيت اطهار آن رسول با بركات است،شروع نموده به تأليف و ترصيف اين طرفه كتاب كه به منزلۀ جلد دوّم از انوار المواهب و محتوى بر حالات و شؤونات حضرت خليفة اللّه امام غايب-عجّل اللّه تعالى فرجه-است و آن را به كتاب العبقرىّ الحسان في احوال مولينا صاحب الزمان-عليه صلوات اللّه الملك الحنّان-موسوم ساختم و به نحوى،جمع و تلفيق نمودم كه مطالعه‌كننده را از ساير كتبى كه در غيبت نوشته شده، مثل سيزدهم بحار الانوار علاّمه مجلسى(ره)و نجم الثاقب مرحوم نورى و دار السّلام عراقى و نور الانوار ملاّ على اصغر بروجردى و ساير كتب مدوّنه در اين باب،بى‌نياز گرداند و آن را به صورت پنج بساط،كه به منزلۀ پنج جلد و عبارت از پنج جزء باشد، درآوردم و هربساطى را به نامى ناميدم.

[مندرجات كتاب]

*البساط الاول الموسوم بالرفرف الاخضر في بشارات ظهور الحجّة المنتظر

 مشتمل است بر شطرى از آيات قرآنيّه و ساير كتب سماويّه و پاره‌اى از اقوال كهنه و سحره و اخبارات مأثوره از پيغمبر و ائمّۀ اثنا عشر-عليهم صلوات اللّه الملك الاكبر-در بيان بشارات ظهور آن جناب و در آن چند عبقريّه است و در هرعبقريّه، چند رفرفه به‌عنوان رفرفه،رفرفه.

*البساط الثانى الموصوف بالمسك الأذفر فى ولادة الحجّة المنتظر و معجزاته و خوارق عاداته

محتوى بر چند عبقريّه و در هرعبقريّه،چند مسكه به‌عنوان مسكه،مسكه و در آن اسامى تقريبا چهل و پنج نفر از علماى عامّه كه قايل به تولّد و وجود فعلى آن بزرگوارند،در آن آمده است.

*البساط الثالث المنعوت بالصبح الأسفر في اثبات مهدويّة الحجّة المنتظر

شامل تعيين شخص شخيص مهدى عليه السّلام و چند اشكال وارده بر وجود،غيبت و ساير خصوصيّات آن بزرگوار و نيز احوال معمّرين به طريق طبقه‌بندى از يك صد و بيست سال تا سه هزار و هشت صد سال.

هم ‌چنين در بيان غيبات حجج الهيّه از محجوج اليهم كه عبارت از بيست و پنج نفر از انبياى عظام باشند.

در اين بساط،چند عبقريّه است و در هرعبقريّه،چند صبيحه به‌عنوان صبيحه، صبيحه.

*البساط الرابع المعروف بالياقوت الاحمر فيمن رأى الحجة المنتظر

در اين بساط نام هزار نفر يا بيشتر مى‌باشد كه به انحاى رؤيت،از حين تولّد آن جناب الى زماننا هذا،خدمت حضرتش تشرّف پيدا كرده‌اند.

در آن چند عبقريّه است،و در هرعبقريّه،چند ياقوته به‌عنون ياقوته،ياقوته.

*البساط الخامس الملقّب بالنجم الأزهر في علائم ظهور الحجّة المنتظر

در اين بساط مدح انتظار فرج و علايم و گزارشات هنگام ظهور آمده است و نيز تشريح دوازده ميراث از مواريث انبيا كه با آن سرور است:

«عصاى موسى»و«حجر او»،«تابوت سكينه»،«ذوالفقار»،«تورات»،«انجيل»، «قرآن حضرت امير عليه السّلام»،«خاتم سليمان»و غير اين‌ها،و بيان آيات مرتبط به رجعت و اثبات آن ضرورتا و اعتبارا و اشكالات عشره و اجوبۀ آن و توقيعات آن حضرت.

در اين بساط چند عبقريّه است و در هر عبقريّه چند نجمه به‌عنوان نجمه،نجمه.